2024/5 SAYILI TEBLİĞ KAPSAMI GIDA İLE TEMAS ETMEYECEĞİ TAAHÜDÜ İLE İTHAL EDİLEN ÜRÜNLERDE YGM RAPORU ZORUNLULUĞU
2024/5 sayılı Tarım ve Orman Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliğinin 31.12.2023 tarihli ve 32416 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanması ile birlikte Gıda ile temas etmediğini beyan edilerek ithal edilen ürünlerin uygun kullanım ve tesliminin yapılmasına ilişkin Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Raporu (YGM) aranması koşulu getirilmiştir. İlgili Tebliğ’in yayım tarihinden sonra YGM Raporunun düzenlenmesine ilişkin usul ve esasların yayımlanması beklenmekteydi. Konuyla alakalı 24.052024 tarihinde Genelge yayımlanmış olup, ilgili Genelge ekinde Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği rehberine yer verilmiştir. Söz konusu rehberde gıda ile temas etmeyeceği belirtilerek ithal edilen ürünlere ilişkin Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri raporunun nasıl düzenleneceği, Raporda nelere yer verileceği hususları açıklığa kavuşturulmuştur. Gıdayla temas etmeyen ithal eşyalar konusunda YGM raporu hazırlanacak olmakla birlikte YGM raporunun öncesinde ithalatçı firmalar tarafından tespit ve takip için dokümanlar hazırlanması, takip sitemi oluşturulması gerekecektir. Genel itibariyle ithalatçı firmalar tarafından yapılması gereken hazırlıklara aşağıda yer verilmiştir.
• Aylık olarak ithalat beyanname datası temin edilmesi, • İthalat beyannamelerinden gıdayla temas etmeyecek taahhüdü ile beyan edilenlerin ayrılması, • YGM raporu hazırlanması gerekenlerin ayrıştırılması (500.000 TL üstü) YGM raporu hazırlanacaklara ilişkin hazırlanacak ithalat listesinde beyanname tarih, sayı, GTİP, GTİP açıklaması, ticari tanım, miktar bilgileri yer alması gerekmektedir. • Bu kapsamda listelenen her ithal ürünün stok girişine ilişkin muhasebe kayıtlarının temin edilmesi, • Her ithal edilen ürünün üretime giriş veya satılan miktarı listelenmesi, ithal edilen ürün düşümlü olarak satılıyorsa veya üretime girdiriliyorsa düşümlerin takibi, • İthal edildiği haliyle satılıyorsa stok çıkış muhasebe kayıtları temin edilmesi, • Eşyanın işleme tabi tutulmaksızın başka bir firmaya satılması halinde alıcıya ilişkin bilgi ve belgeler, satış sonrası işleme tabi tutulup tutulmadığı, işleme tabi tutulmuş ise yapılan işlemlerin niteliği, kullanıma sunulduysa kullanım alanı gibi hususların incelenip belgelendirilmesi (Paketleme, ambalajlama, havalandırma, kurutma, tasnifleme vb. gibi basit işlem ve işçiliğe tabi tutulan eşya işleme tabi tutulmuş sayılmaz.).• Eşyanın üretim girdisi olarak kullanılması halinde üretilen eşya bilgilerinin temin edilmesi (Paketleme, ambalajlama, havalandırma, kurutma, tasnifleme vb. gibi basit işlem ve işçiliğe tabi tutulan eşya işleme tabi tutulmuş sayılmaz.) • 6 aylık süre içinde ithal edilen eşyaların stokları tüketilmezse YGM’nin bu ithalatlar için ek süre alması gerekeceğinden stokların takip yapılarak, YGM’nin ek süre alınacak ithalatlara ilişkin bilgilendirilmesi, • Her ayın ilk haftası, önceki aylarda YGM raporu tespiti yapılan kalemlere ilişkin üretim ve satış verilerinin excel raporu olarak temin edilmesi, üretime konu edilenlerin üretim konusunun analizi, satışa konu edilenlerin alıcı firmaların faaliyet alanlarının incelenmesi ve gıda ile temas eden sektörlere satış olup olmadığının tespiti, gerekmesi halinde, ilgili alıcı firmalar ile iletişime geçilerek eşyanın kullanım yerinin tespiti • YGM raporuna konu edilecek ithal eşyaların stoklarının tükenip tükenmediğinin aylık kontrolü ve tükenmesini müteakip YGM raporuna konu edilecek olanların tespiti ve YGM ye iletilmesi Tüm bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda; YGM Raporu zorunluluğu uygulamasının ithalatçı firmalara ciddi anlamda iş yükü de oluşturacağı aşikardır. Diğer taraftan, ithalatçı firmaların cezalarla karşılaşmaması için hızlı bir şekilde aksiyon alarak YGM raporu hazırlık sürecine ilişkin sistematik oluşturmaları ve takip mekanizmaları kurmaları önem arz etmektedir.
DENETİMİ (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2024/2) TEBLİĞİ ve REHBERİ
Bilindiği üzere, 31.12.2023 tarih ve 32416 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan bahse konu tebliğ 30.06.2024 tarihinde yürürlüğe girecek. Bu tebliğin amacı, Makine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42AT) ile Karayolu Dışında Kullanılan Hareketli Makinalara Takılan İçten Yanmalı Motorlar İçin Gaz ve Partikül Halindeki Kirletici Emisyon Sınırları ve Tip Onayı ile İlgili Gereklilikler Hakkında Yönetmelik (2016/1628/AB) ve Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile İlgili Yönetmelik (2000/14/AT) kapsamında olan 8429.20.00.00.11 Gtip’li Greyderler, 8429.40.10.00.11 Gtip’li Vibratörlü ve lastik tekerlekli sıkıştırma işini tokmaklamak suretiyle yapan yol silindirleri, 8429.51.99.10.11 Gtip’li Lastik tekerlekli toprağı kazabilen makinalar, 8429.52.10.00.00 Gtip’li Paletli ekskavatörler, 8429.52.90.00.11 Gtip’li Kulesi 360 derece dönebilen lastik tekerlekli makinalar, 8429.59.00.10.11 Gtip’li Beko loder, 8413.40.00.00.00 Gtip’li Beton pompaları ve 8430.41.00.00.00 Gtip’li Kendinden hareketli delme ve sondaj makinalarının, ithalatta tabi bulundukları yönetmelik veya yönetmeliklere uygunluğunun denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu tebliğ kapsamındaki ürünleri ithal etmek isteyen firmaların, İthalat Denetim Ön İzni almış olmaları gerekir. İthalat Denetim Ön İzni yukarıda gtip ve madde adı verilen ürünlere yönelik ürünler gümrüklü sahaya gelmeden belge üzerinden yapılan denetim sonucu verilen izni ifade etmektedir. Ön izin başvurusu yapmadan önce Tebliğ Ek 3’ünde belirtilen ithal edilmek istenen ürüne ait AB Uygunluk Beyanı ve Tip Onay Belgesi (İlk ve son sayfaları) ürünün menşe ülkesinde yer alan Bakanlığımız misyonundan onaylatılması gerekmektedir. Belgeler elden ya da ithalatçı/imalatçı, distribütör KEP adresi üzerinden misyona gönderilebilir. Misyonun onayladığı evraklar veya onayladığına dair üst yazının talep edilmesi halinde firma tarafından denetim birimine sunulması gerekmektedir. • Belgelerin, ithal edilmek istenen ürünlerin çıkış ülkesinde yerleşik dış temsilciliklerde onaylatılması gerekmektedir. • Avrupa Birliği’nde üretilen ürünler için Müşavir/Ataşe Onayı aranmayacaktır. • Serbest bölgelerde üretilen ürünler için onay Serbest Bölge Müdürlüğünce veya bağlı bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdür Yardımcılığı tarafından onaylanması gerekmektedir.
İthalat Denetim Ön İzni başvurusu, kullanıcı tarafından Bakanlık internet sayfasındaki “E-İşlemler” kısmında yer alan “Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi (TAREKS) Uygulaması” bölümü kullanılarak TAREKS üzerinden yapılır. Başvuru için, firma ekranında “Denetim Başvurusu” başlığı altındaki “Ön İzin” alt başlığından “Yeni Başvuru” kutucuğu altındaki “Ürün Grubu Bazında Başvuru” seçeneği ile birlikte alınmak istenen ön izin belgesinin (İthalat Denetim Ön İzni) işaretlenmesi yeterlidir. TAREKS’e yüklenen, ancak ilgilisince düzenlenmediği anlaşılan AB Uygunluk Beyanı, Tip Onay Belgesi veya test raporunun tespiti halinde, diğer şartlar uygun olsa dahi İthalat Denetim Ön İzni olumsuz olarak sonuçlandırılır. Tebliğin 2 no’lu ekinde yer alan ürünler için her hâlükârda İthalat Denetim Ön İzni başvurusu yapılması zorunludur. Ön izni uygun bulunan ürünlerin ithalat denetim başvuruları, firma adına işlem yapmak üzere yetkilendirilen kullanıcı tarafından, Bakanlık internet sayfasının “E-İmza Uygulamaları” kısmında yer alan “E-İmza Uygulamalarına Giriş” bölümü kullanılarak TAREKS üzerinden ithal partisine ilişkin verileri girilerek yapılır. Devir işleminin Türkiye Gümrüklü sahasında gerçekleşmesi halinde, devirli işlemlerde ön izin devri de gerçekleştirilebilir.